Czasownik „werden” w języku niemieckim – odmiana i użycie

Czasownik „werden” to jeden z najważniejszych czasowników w języku niemieckim. Pozwala wyrażać przyszłość, zmianę stanu oraz tworzyć stronę bierną. Zrozumienie jego odmiany i zastosowań jest kluczowe dla nauki niemieckiego.

Podstawowe informacje o czasowniku „werden”

Czasownik „werden” pełni kilka ważnych ról w zdaniu niemieckim. Może występować samodzielnie. Często używa się go jako czasownik posiłkowy. „Werden” tłumaczy się na polski jako „stawać się” lub „zostawać”. Jest to czasownik nieregularny. Oznacza to, że jego odmiana nie podlega standardowym regułom. Formy w liczbie pojedynczej wymagają zapamiętania.

Werden jest jednym z kluczowych czasowników posiłkowych. Obok „haben” i „sein” tworzy złożone konstrukcje gramatyczne. Jego nieregularność wymaga szczególnej uwagi podczas nauki.

Odmiana czasownika „werden”

Odmiana czasownika „werden” przez osoby jest nieregularna. Warto opanować ją dokładnie. Poniżej przedstawiamy tabele odmiany w najważniejszych czasach i trybach.

Odmiana „werden” w trybie oznajmującym (Indikativ)

Tryb oznajmujący (Indikativ) służy do wyrażania rzeczywistych zdarzeń. Odmiana „werden” w tym trybie wygląda następująco:

Osoba	Präsens (Czas teraźniejszy)	Präteritum (Czas przeszły prosty)	Perfekt (Czas przeszły złożony)	Plusquamperfekt (Czas zaprzeszły)	Futur I (Czas przyszły I)	Futur II (Czas przyszły II)
ich	werde	wurde	bin geworden	war geworden	werde werden	werde geworden sein
du	wirst	wurdest	bist geworden	warst geworden	wirst werden	wirst geworden sein
er/sie/es	wird	wurde	ist geworden	war geworden	wird werden	wird geworden sein
wir	werden	wurden	sind geworden	waren geworden	werden werden	werden geworden sein
ihr	werdet	wurdet	seid geworden	wart geworden	werdet werden	werdet geworden sein
sie/Sie	werden	wurden	sind geworden	waren geworden	werden werden	werden geworden sein

Odmiana „werden” w trybie łączącym (Konjunktiv)

Tryb łączący (Konjunktiv) służy do wyrażania życzeń, hipotez lub mowy zależnej. W języku niemieckim używa się Konjunktiv I i Konjunktiv II.

Konjunktiv I

Konjunktiv I jest często stosowany w mowie zależnej. Jego formy czasami pokrywają się z Indikativ Präsens.

Osoba	Präsens	Perfekt	Futur I	Futur II
ich	werde	sei geworden	werde werden	werde geworden sein
du	werdest	sei(e)st geworden	werdest werden	werdest geworden sein
er/sie/es	werde	sei geworden	werde werden	werde geworden sein
wir	werden	seien geworden	werden werden	werden geworden sein
ihr	werdet	sei(e)t geworden	werdet werden	werdet geworden sein
sie/Sie	werden	seien geworden	werden werden	werden geworden sein

Konjunktiv II

Konjunktiv II służy do wyrażania hipotezy, życzenia lub zdania ze zwrotem warunkowym. Często tworzony jest od form Präteritum.

Osoba	Präteritum	Plusquamperfekt	Futur I	Futur II
ich	würde	wäre geworden	würde werden	würde geworden sein
du	würdest	wär(e)st geworden	würdest werden	würdest geworden sein
er/sie/es	würde	wäre geworden	würde werden	würde geworden sein
wir	würden	wären geworden	würden werden	würden geworden sein
ihr	würdet	wär(e)t geworden	würdet werden	würdet geworden sein
sie/Sie	würden	wären geworden	würden werden	würden geworden sein

Tryb rozkazujący (Imperativ)

Tryb rozkazujący służy do wydawania poleceń. Formy trybu rozkazującego dla „werden” to:

• werde / werd (du)
• werdet (ihr)
• werden wir
• werden Sie

Forma Partizip II – „geworden” i „worden”

Partizip II czasownika „werden” to „geworden”. Używa się go w czasach Perfekt i Plusquamperfekt, gdy „werden” występuje jako czasownik samodzielny. Na przykład: „Ich bin müde geworden” (Stałem się zmęczony).

Gdy „werden” jest czasownikiem posiłkowym do tworzenia strony biernej, w czasach Perfekt i Plusquamperfekt używamy formy „worden”. Opuszczamy wtedy przedrostek „ge-„. Na przykład: „Das Haus ist gebaut worden” (Dom został zbudowany).

Zastosowania czasownika „werden”

Czasownik „werden” ma różnorodne zastosowania w języku niemieckim. Może występować samodzielnie lub jako czasownik posiłkowy. Jego rola w zdaniu zależy od kontekstu.

„Werden” jako czasownik samodzielny

Samodzielny czasownik „werden” oznacza „stawać się” lub „zostawać”. Opisuje zmianę stanu lub przyszły zawód. Jest często używany z przymiotnikami lub rzeczownikami.

• Sie wird müde. (Ona staje się zmęczona.)
• Er wird Arzt. (On zostanie lekarzem.)
• Das Wetter wird besser werden. (Pogoda będzie się poprawiać.)
• Meine Träume sind Wirklichkeit geworden. (Moje marzenia stały się rzeczywistością.)

W tych zdaniach „werden” opisuje proces zmiany. Wskazuje na przejście do nowego stanu lub roli.

Tworzenie czasu przyszłego (Futur I)

„Werden” jest kluczowym elementem do tworzenia czasu przyszłego prostego (Futur I). Konstrukcja jest prosta: odmienione „werden” + bezokolicznik głównego czasownika na końcu zdania.

Wzór zdania w Futur I to: Podmiot + werden (odmienione) + … + bezokolicznik.

• Ich werde morgen ins Kino gehen. (Jutro pójdę do kina.)
• Im nächsten Jahr werden wir nach Italien reisen. (W przyszłym roku pojedziemy do Włoch.)
• Du wirst das schaffen! (Dasz radę!)
• Wir werden uns heute im Restaurant treffen. (Dziś spotkamy się w restauracji.)

Czas Futur I służy do wyrażania planów, przewidywań i obietnic dotyczących przyszłości.

Tworzenie strony biernej (Passiv)

Czasownik „werden” jest niezbędny do tworzenia strony biernej (Passiv) w języku niemieckim. Strona bierna opisuje czynność, która jest wykonywana na podmiocie.

Konstrukcja strony biernej w Präsens to: Podmiot + werden (odmienione) + Partizip II głównego czasownika.

• Das Buch wird vom Autor geschrieben. (Książka jest pisana przez autora.)
• Mein Haus wird gebaut. (Mój dom jest budowany.)
• In Spanien wird Spanisch gesprochen. (W Hiszpanii mówi się po hiszpańsku.)

W czasach złożonych, jak Perfekt Passiv, używamy formy „worden”. Na przykład: „Sie ist falsch verstanden worden” (Została źle zrozumiana).

Wyrażanie hipotez i życzeń (Konjunktiv II)

Konjunktiv II czasownika „werden” (formy z „würde”) jest powszechnie używany do tworzenia zdań warunkowych i wyrażania życzeń lub hipotez. Konstrukcja z „würde” + bezokolicznik jest często stosowana zamiast form Konjunktiv II innych czasowników, zwłaszcza tych nieregularnych.

• Ich würde mich freuen. (Cieszyłbym się.)
• Was würdest du machen? (Co byś zrobił?)
• Wenn ich Zeit hätte, würde ich dich besuchen. (Gdybym miał czas, odwiedziłbym cię.)

Konjunktiv II z „werden” pozwala na wyrażenie czegoś nierealnego lub hipotetycznego.

Ćwiczenia praktyczne z „werden”

Aby utrwalić użycie i odmianę czasownika „werden”, warto wykonać ćwiczenia. Uzupełnij zdania poprawną formą czasownika „werden”.

• Meine Mutter ________ Lehrerin für Mathematik.
• Heute ________ wir zu Hause, weil es Wochenende ist.
• Was ________ du dieses Wochenende machen?
• Sie ________ seit Jahren gute Freunde.
• ______ ihr heute einkaufen?
• Sie ________ immer pünktlich.
• Wo ________ du jetzt arbeiten?
• Warum ________ ihr so müde?
• ______ dieses Buch interessant?
• Er ________ mir immer in schwierigen Zeiten helfen.

Najczęstsze błędy i wskazówki

Ucząc się czasownika „werden”, można popełnić typowe błędy. Jednym z nich jest nieprawidłowe odmienianie czasownika. Pamiętaj o nieregularnych formach w liczbie pojedynczej (ich werde, du wirst, er/sie/es wird). Inny błąd to niewłaściwe użycie czasownika pomocniczego w konstrukcjach złożonych. W Perfekt i Plusquamperfekt z samodzielnym „werden” używamy „sein” (ich bin geworden), a w stronie biernej z „worden” również „sein” (Das Haus ist gebaut worden).

Praktykuj użycie czasownika „werden” w różnych czasach gramatycznych. Eksperymentuj z różnymi zastosowaniami czasownika „werden” w praktyce. Możesz tworzyć własne zdania. Czytaj teksty niemieckie, zwracając uwagę na konstrukcje z „werden”.

• Praktykuj odmianę czasownika „werden” na głos.
• Twórz zdania z „werden” w różnych znaczeniach.
• Szukaj przykładów użycia „werden” w autentycznych tekstach.

Regularna praktyka pomoże ci opanować ten kluczowy czasownik.

Podsumowanie

Czasownik „werden” jest fundamentalnym elementem gramatyki niemieckiej. Jego opanowanie otwiera wiele możliwości językowych. Pamiętaj o jego trzech głównych rolach: „stawać się”, tworzenie czasu przyszłego i tworzenie strony biernej. Zwróć szczególną uwagę na nieregularną odmianę, zwłaszcza w liczbie pojedynczej. Regularne ćwiczenia z odmiany i użycia w zdaniach przyniosą najlepsze rezultaty. Dzięki temu poczujesz się pewnie w komunikacji po niemiecku.

Zobacz także:

• Koniugacja czasownika „schicken” w języku niemieckim
• Czas przyszły niemiecki – futur 1 w języku niemieckim
• Czasownik werden – kompleksowy przewodnik po odmianie i zastosowaniu w języku niemieckim
• Odmiana czasownika haben – Klucz do niemieckiej swobody
• Anrufen odmiana: odmiana czasownika „anrufen” w języku niemieckim