Strona bierna (Passiv) w języku niemieckim – kompletny przewodnik

Opanowanie strony biernej (Passiv) to klucz do płynności w języku niemieckim. Jest ona używana znacznie częściej niż w polskim. Ten przewodnik wyjaśnia zasady jej tworzenia i stosowania w różnych czasach. Dowiesz się, kiedy używać Vorgangspassiv, a kiedy Zustandspassiv. Znajdziesz tutaj liczne przykłady i porady.

Czym jest strona bierna w języku niemieckim?

Strona bierna to konstrukcja gramatyczna. Skupia się na obiekcie czynności. Nie koncentruje się na wykonawcy działania. W języku niemieckim nazywa się ją Passiv. Język polski także posiada stronę bierną.

Używamy strony biernej, gdy chcemy podkreślić czynność. Wykonawca jest mniej istotny. Strona bierna często pojawia się w formalnych tekstach. Znajdziesz ją w raportach i instrukcjach.

Strona bierna jest ważnym elementem gramatyki niemieckiej. Uczymy się jej zazwyczaj na poziomie A2-B1. Dobre opanowanie Passiv jest bardzo ważne dla komunikacji.

Kiedy używamy strony biernej?

Strona bierna wyraża, że coś jest robione. Może też mówić, że coś było robione. Dotyczy również czynności przyszłych. Strona bierna jest wykorzystywana znacznie częściej niż w języku polskim.

Używamy jej, gdy wykonawca jest nieznany. Stosujemy ją też, gdy wykonawca jest oczywisty. Często pomijamy informację, kto wykonał czynność. Skupiamy się na samym fakcie, że coś się dzieje.

Strona bierna pojawia się wszędzie. Spotkasz ją w wiadomościach i ogłoszeniach. Występuje także w codziennych rozmowach. Niemcy kochają stronę bierną!

Kiedy bardziej istotne jest to, CO zostało zrobione, niż to, KTO coś zrobił.

Strona bierna pomaga przesunąć ciężar zdania. Przechodzi on z wykonawcy na czynność. Dotyczy to także odbiorcy czynności. Jest popularna w języku pisanym. Używa się jej w prasie i tekstach naukowych.

• Strona bierna jest kluczowa w języku niemieckim.
• Pojawia się już od poziomu A2.
• Jest ważna dla formalnych tekstów.
• Niemcy używają jej częściej niż Polacy.

Jak zbudować stronę bierną w języku niemieckim?

Tworzy się ją przez połączenie dwóch elementów. Potrzebujesz czasownika posiłkowego „werden”. Musi być on w odpowiedniej formie. Drugim elementem jest Partizip II czasownika głównego.

W stronie biernej dopełnienie w bierniku staje się podmiotem. Podmiot nowego zdania występuje w mianowniku. Oryginalny podmiot, jeśli jest ważny, staje się dopełnieniem. Wprowadzamy go przez przyimek „von” lub „durch”.

Po „von” używamy celownika (Dativ). Po „durch” stosujemy biernik (Akkusativ). „Von” oznacza wykonawcę osoby. „Durch” wskazuje przyczynę lub środek.

Czasownik „werden” odmienia się nieregularnie. Pamiętaj o jego specyficznej odmianie. Partizip II pozostaje niezmienny. Stoi na końcu zdania.

Rodzaje strony biernej: Vorgangspassiv i Zustandspassiv

W języku niemieckim istnieją dwa główne rodzaje strony biernej. Są to Vorgangspassiv i Zustandspassiv. Każdy z nich ma inne zastosowanie. Wyrażają różne aspekty czynności.

Vorgangspassiv (strona bierna procesu)

Vorgangspassiv podkreśla wykonanie czynności. Opisuje sam proces działania. Skupia się na tym, co się dzieje. Ta forma mówi o trwaniu czynności. Tworzymy ją za pomocą „werden” + Partizip II.

Przykład zdania w Vorgangspassiv: „Die Wände werden gestrichen.” (Ściany są malowane). To zdanie opisuje proces malowania. Czynność trwa lub jest wykonywana.

Czas	Struktura	Przykład (Strona czynna)	Przykład (Vorgangspassiv)	Tłumaczenie
Präsens (teraźniejszy)	werden + Partizip II	Jemand streicht die Wände.	Die Wände werden gestrichen.	Ściany są malowane.
Präteritum (przeszły prosty)	wurden + Partizip II	Jemand strich die Wände.	Die Wände wurden gestrichen.	Ściany były malowane.
Perfekt (przeszły złożony)	sein + Partizip II + worden	Jemand hat die Wände gestrichen.	Die Wände sind gestrichen worden.	Ściany zostały pomalowane.
Futur I (przyszły)	werden + Partizip II + werden	Jemand wird die Wände streichen.	Die Wände werden gestrichen werden.	Ściany będą malowane.

Zustandspassiv (strona bierna stanu)

Zustandspassiv opisuje stan. Ten stan jest wynikiem zakończonej czynności. Skupia się na rezultacie działania. Mówi o tym, jaki jest efekt procesu. Tworzymy ją za pomocą „sein” + Partizip II.

Przykład zdania w Zustandspassiv: „Die Wände sind gestrichen.” (Ściany są pomalowane). To zdanie opisuje stan ścian. Stan ten jest wynikiem wcześniejszego malowania.

Czas	Struktura	Przykład (Zustandspassiv)	Tłumaczenie
Präsens (teraźniejszy)	sein + Partizip II	Die Wände sind gestrichen.	Ściany są pomalowane.
Präteritum (przeszły prosty)	waren + Partizip II	Die Wände waren gestrichen.	Ściany były pomalowane.

Strona bierna z czasownikami modalnymi

Strona bierna może występować z czasownikami modalnymi. Czasowniki modalne to np. können, müssen, dürfen, wollen, sollen. W takiej konstrukcji używamy czasownika modalnego. Stawiamy go w odpowiedniej formie i czasie. Na końcu zdania pojawia się Partizip II czasownika głównego. Za nim stoi bezokolicznik „werden”.

Struktura wygląda tak: czasownik modalny (odmieniony) + Partizip II + werden (bezokolicznik).

Przykład: „Das Buch muss gelesen werden.” (Książka musi zostać przeczytana). Czasownik modalny „muss” jest odmieniony. „Gelesen” to Partizip II od „lesen”. „Werden” jest w bezokoliczniku.

Czasownik modalny w stronie biernej nie zmienia się w Partizip II. To ważna zasada. Pamiętaj o tej konstrukcji.

Strona bierna w zdaniach bezpodmiotowych

Niektóre zdania w stronie biernej nie mają wyraźnego podmiotu. Dzieje się tak, gdy strona czynna nie ma dopełnienia w bierniku. Takie zdania często zaczynają się od „Es”. Podmiot działania jest nieznany lub nieistotny. W takich zdaniach używamy formy 3. osoby liczby pojedynczej „werden”.

Przykład: „In der Küche wird gekocht.” (W kuchni się gotuje). Oryginalne zdanie czynne brzmiałoby np. „Man kocht in der Küche.” Nie ma tu dopełnienia w bierniku. Dlatego w stronie biernej nie ma wyraźnego podmiotu. Czasami „Es” jest opuszczane.

Inny przykład: „Mir wird geholfen.” (Pomaga mi się / Jest mi pomagane). Tu dopełnieniem w zdaniu czynnym był Dativ. „Man hilft mir.” W stronie biernej „mir” pozostaje w Dativie. Zdanie nie ma podmiotu w mianowniku. Stosujemy formę „wird geholfen”.

Typowe błędy w stronie biernej

Nauka strony biernej wymaga uwagi. Istnieją typowe błędy. Warto ich unikać. Jednym z błędów jest mylenie form „werden” i „worden”. „Werden” to czasownik posiłkowy w Präsens i Präteritum. „Worden” to Partizip II czasownika „werden”. Używamy go w Perfekt i Plusquamperfekt Passiv. Stoi wtedy na końcu zdania.

Inny błąd to niepoprawne użycie Partizip II. Pamiętaj o tworzeniu Partizip II dla czasowników regularnych i nieregularnych. Regularne mają prefiks ge- i końcówkę -t. Np. machen – gemacht. Nieregularne mają różne formy. Np. schreiben – geschrieben.

Zapominanie o zmianie pozycji czasownika to kolejny błąd. W zdaniach głównych odmieniony „werden” lub „sein” stoi na drugiej pozycji. Partizip II jest na końcu. W zdaniach pobocznych odmieniony czasownik posiłkowy idzie na sam koniec. Stoi za Partizip II.

Przykłady zdań w stronie biernej

Przykłady pomagają zrozumieć gramatykę. Oto kilka zdań w stronie biernej. Pokazują one różne konstrukcje.

• Das Buch wird gelesen. (Książka jest czytana.)
• Ich werde gelobt. (Jestem chwalony.)
• Die Tür wird aufgemacht. (Drzwi są otwierane – proces.)
• Die Tür ist aufgemacht. (Drzwi są otwarte – stan.)
• Der Verletzte wird gerade operiert. (Ranny jest właśnie operowany.)
• Der Laden wird um 8 Uhr geschlossen. (Sklep zostanie zamknięty o 8.)
• Das Auto wird noch heute repariert. (Samochód będzie naprawiony jeszcze dzisiaj.)
• Es wird hier Deutsch gesprochen. (Tutaj mówi się po niemiecku.)
• Hier wird nicht gegessen. (Tutaj się nie je.)

Możemy przekształcać zdania aktywne na bierne. Zdanie aktywne: „Der Autor schreibt das Buch.” Podmiot: Der Autor. Czasownik: schreibt. Dopełnienie: das Buch (Biernik). Zdanie bierne: „Das Buch wird von dem Autor geschrieben.” Podmiot: Das Buch (byłe dopełnienie w Bierniku). Czasownik posiłkowy: wird. Partizip II: geschrieben. Wykonawca: von dem Autor (Dativ).

Ćwiczenia ze strony biernej

Regularne ćwiczenia pomagają opanować stronę bierną. Pracuj z przykładami. Słuchaj języka „w akcji”. Samodzielnie przekształcaj zdania czynne. Ćwiczenia online są dostępne. Pomagają utrwalić zasady. Poziom ćwiczeń może być różny. Zacznij od poziomu intermediate.

Praktykuj użycie „werden” i „sein”. Ćwicz tworzenie Partizip II. Skup się na szyku zdania. Analizuj zdania bierne w tekstach. Zwracaj uwagę na kontekst. Kiedy opanujesz te elementy, konstrukcje bierne staną się naturalne.

• Przekształcaj zdania czynne na bierne.
• Uzupełniaj luki w zdaniach biernych.
• Twórz własne zdania w Passiv.
• Sprawdzaj odmianę „werden” i „sein”.

Tabela porównująca aspekty Vorgangspassiv i Zustandspassiv.

Podsumowanie

Strona bierna w języku niemieckim jest kluczowa. Passiv pojawia się często. Używamy go, gdy ważniejsza jest czynność niż wykonawca. Wyróżniamy Vorgangspassiv i Zustandspassiv. Vorgangspassiv opisuje proces. Zustandspassiv opisuje stan. Tworzymy je z „werden” lub „sein” i Partizip II.

Pamiętaj o odmianie „werden”. Zwróć uwagę na szyk zdania. Strona bierna występuje z czasownikami modalnymi. Może pojawiać się w zdaniach bezpodmiotowych. Regularne ćwiczenia pomagają ją opanować. Zastosuj metodę małych kroków. Przyswajaj informacje stopniowo. Nauka niemieckiego może być łatwa.

Tekst ten oparliśmy na dostępnych danych. Wykorzystaliśmy fakty i przykłady. Mamy nadzieję, że pomógł Ci zrozumieć Passiv. Dziękujemy za poświęcony czas.

Zobacz także:

• Strona bierna w języku niemieckim – zasady i praktyczne ćwiczenia
• Czasownik „werden” w języku niemieckim – odmiana i użycie
• Koniugacja czasownika „schicken” w języku niemieckim
• Czasownik werden – kompleksowy przewodnik po odmianie i zastosowaniu w języku niemieckim
• Partizip II w niemieckim – wszystko o tworzeniu i użyciu